ICT speelt geen rol in de Verkiezingsstrijd

Het is interessant de verkiezingsprogramma’s te bestuderen om te zien welke ideeën partijen hebben over de inzet van ICT en ICT-architectuur. Laat ik u maar meteen uit de droom helpen: het is erg mager. Zoals te verwachten valt, is ICT-architectuur geen onderwerp in de verkiezingsstrijd. De term komt in de verkiezingsprogramma’s niet voor. ICT wordt wel genoemd, zij het sporadisch en niet in alle verkiezingsprogramma’s.

Welke conclusie kunnen we hieruit trekken? Dat ICT geen belangrijk onderwerp is in de verkiezingsstrijd, is natuurlijk al duidelijk geworden in de debatten die de laatste tijd gevoerd zijn. Het gaat voornamelijk over hoeveel te bezuinigen en wie moet opdraaien voor de lasten daarvan. Een ouderwetse links-rechtstegenstelling. ICT vervult in zo’n discussie doorgaans de rol van stopverf. Partijen moeten een sluitend verkiezingsprogramma hebben. Als er ergens een gat zit, dan los je dat eenvoudig op door een extra bezuiniging op het aantal ambtenaren, gerechtvaardigd met een tekst als: “Door de inzet van moderne ICT die leidt tot een efficiëntere overheid, zal een herstructurering van het ambtenarenapparaat niet hoeven leiden tot afstoten of verminderde prestaties op essentiële taken van de overheid…”. Ziezo, dat gat is weer gedicht! Voordeel is dat doorrekening door het CPB ook gunstig uitvalt: schrappen van overheidsbanen levert een goed kwantificeerbare kostenbesparing terwijl de negatieve effecten ongespecificeerd blijven en dus niet opgenomen worden in de cijfers.

Zijn er dan helemaal geen verschillen tussen partijen? Toch wel. De progressieve partijen zoals D66 en Groen Links streven naar hervormingen in politiek, samenleving en economie en dat schept ruimte voor innovatie en daarmee voor ICT. Maar deze partijen hebben relatief weinig invloed in het toch vrij conservatieve Nederland. De behoudender partijen zoals CDA, VVD en PvdA hebben meer invloed maar richten zich vooral op financiën en herverdeling van lasten. Alhoewel het verkiezingsprogramma van de VVD gewag maakt van een heus ministerie van Onderwijs, Wetenschap en Innovatie. De PvdA en Groen Links spreken over het stimuleren van open source en open standaarden. CDA en PVV reppen in het geheel niet over ICT. De meeste partijen die iets over ICT zeggen in het verkiezingsprogramma beperken zich tot algemeenheden als ‘kostenbesparing’ en ‘efficiëntie” of tot het streven om ICT in te zetten voor communicatie tussen enerzijds overheid en anderzijds burger en bedrijfsleven.

Kortom , ICT speelt geen rol en ICT-architectuur al helemaal niet. Dat is jammer, want alle partijen zijn het wel eens dat we voor een grote uitdaging staan om bezuinigingen en economisch herstel samen te laten gaan. ICT kan daar sterk aan bijdragen als we echt werk zouden maken van het moderniseren van de overheid en van het stimuleren van onderzoek en ontwikkeling in het bedrijfsleven. Dat schrijf ik niet omdat ik er als ondernemer belang bij heb, maar omdat ik er echt in geloof. Nu nog een partij die daar ook in gelooft!

Erwin Oord (eoord@archixl.nl) is principal consultant en partner bij ArchiXL.