Organisatie 3.0 architect

Daarnaast heb ik ook de verschillende boeken gelezen over anders organiseren zoals Easycratie (Martijn Aslander en Erwin Witteveen), Iedereen CEO (Menno Lanting) en Resultaat Gericht Organiseren (Dik Bijl en Wim Kweekel). Zeer onderhoudend, grappig en leerzaam zijn ook de lezingen van Jaap Peters. De belangrijkste constatering en verbindend element is dat het huidige management model gebaseerd op het scientific management theorie van Frederick Taylor voor een toenemende groep professionals niet meer werkt.

Maar wat betekent dit voor de huidige methodieken, frameworks, etc. voor Enterprise en IT Architectuur? Zijn deze nu ook aan een fundamentele herijking toe? Eerder dit jaar was ik aanwezig op de Open Group Summit in Amsterdam. Hier was onder andere een lezing van Frans van der Reep waarin hij inging op de hiervoor genoemde veranderingen. Hierbij noemde hij onder andere het voorbeeld van de film industrie in de VS. Grote productie bedrijven die de complete productie van een film volledig met eigen middelen doen, bestaan niet meer. Elke film kent een unieke productie organisatie die na afronding wordt ontbonden. Deze blogpost van Frans van der Reep is een goede samenvatting van zijn boodschap.

Voor mij blijft de vraag overeind staan wat dit betekent voor Enterprise Architecturen. Het bedrijven van architectuur betekent veelal het vastleggen van de kennis over de organisatie: welke type processen, functies, applicaties, informatieobjecten, systemen, nodes, interfaces zijn er in organisatie XYZ. Maar wat als de organisatie maar zeer tijdelijk is (wat bij projecten al het geval is)? Moet de architectuur van de tijdelijke organisatie onderdeel worden van de projectplannen? Wordt zij daarmee onderdeel van de Project Start Architectuur (PSA)? De PSA is nu nog gericht op het onderdeel van de organisatie dat door het project wordt veranderd maar niet op het onderdeel (het project) dat die verandering gaat realiseren. Eén van de zaken die tijdens de Open Group Summit vaker werden genoemd, is het gebruik van zogenaamde patterns. Vooralsnog vertaal ik dit als generieke architecturen die veel kleinschaliger zijn dan referentie-architecturen of enterprise-architecturen maar wel op veel grotere schaal dan die van een referentie architectuur toepasbaar zijn. Feitelijk is het architectuur als een commodity.

Bart den Dulk is senior consultant bij ArchiXL